De geschiedenis van 2016
De lancering van de aardobservatiesatelliet Kwangmyŏngsŏng-4 van Noord-Korea op 7 februari om 00:30 UTC, vanaf Sohae Space Center, deed veel stof opwaaien in de wereld. Volgens Noord-Korea ging het om een satelliet terwijl de Amerikanen en zijn bondgenoten ervan uitgingen dat het een test is van een langeafstandsraket.
De lancering was direct een signaal van de machthebber naar zowel het buurland China en de Verenigde Staten, de lancering vond namelijk plaats aan de vooravond van het Chinese nieuwjaar en de Super Bowl in de Verenigde Staten.
In het begin tuimelde de satelliet in een baan om de aarde, in een latere melding werd gezegd dat dit onder controle was en op 22 februari melde het Russische nieuwsagentschap dat volgens het ruimtecontrole centrum van Rusland de satelliet in een baan om de aarde was gebracht en functioneerde zoals bedoeld was.
Op 17 februari om 08:45 UTC lanceerde Japan de Hitomi (Astro H en NeXT) vanaf lanceerbasis Tanegashima Space Center.
Deze astronomie satelliet van de Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA was een röntgensatelliet die onderzoek deed naar:
- de structuur en de evolutie van het heelal;
- de donkere materie binnen clusters en sterrenstelsels;
- het verloop van sterrenstelsels in de loop der tijd;
- het gedrag van sterke zwaartekrachtvelden, zoals zwarte gaten;
- de versnelling van kosmische straling;
- supernova’s.
De communicatie met de Hitomi ging op 26 maart verloren en op die dag was er ook het uiteenvallen van een satelliet waargenomen door het Joint Space Operations Center (JSpOC). Pogingen om de communicatie te herstellen mislukte en op 28 april werd de missie stopgezet.
In oktober is de ExoMars aangekomen bij de planeet Mars welke op 14 maart werd gelanceerd vanaf Baikonur Cosmodrome. Dit programma van de ESA bestaat uit twee missies, de orbiter en de landingsmodule.
De Trace Gas Orbiter (TGO) wordt in een baan om de planeet gebracht en zal onder meer het methaan in de atmosfeer meten en zal als communicatiesatelliet gaan fungeren tussen de landingsmodule en Aarde.
De Entry, Decent and landing demonstrator Module (EDM), ook wel Schiaparelli genoemd, ging een experimentele landing uitvoeren in een Marsseizoen waar veel stofstormen voorkomen. De bedoeling was dat de EDM windsnelheden ging meten en onderzoek doen naar elektrisch geladen deeltjes in de atmosfeer, echter de landingsmodule sloeg te pletter.
Op 18 maart 21:26 UTC werd de Soyuz-TMA 20M gelanceerd vanaf Baikonur Cosmodrome. De aan boord zijnde drie kosmonauten koppelden zes uur later aan de Poisk module van het International Space Station.
De drie kosmonauten vcan ISS-Expeditie 47 vertrekken na ruim vijf en een halve maand op 6 september weer het ISS en landden in de nacht van 7 september veilig op de Steppe van Kazachstan.
Foto v.l.n.r.: Jeffrey Williams, Aleksey Ovchinin en Oleg Skripochka.
De lancering van de Falcon 9 FT raket met de vracht missie CRS-8 naar het ISS verliep op 8 april volgens plan. De vrachtmodule Dragon was zondag 10 april gekoppeld aan de ISS module Harmony en op dat moment waren er zes verschillende modules aan het ISS gekoppeld.
Aan boord van de vrachtmodule was de experimentele opblaasbare leefomgeving Bigelow Expandable Activity Module (BEAM). De BEAM werd op 16 april gemonteerd aan het ISS en is onder druk gezet op 28 april, de test zal ten minste tot 2020 lopen.
Na enkele mislukte pogingen om de eerste trap van de raket op een Autonomous Spaceport Drone Ship te laten landen is nu wel perfect verlopen. Het is voor het eerst in de geschiedenis dat een draagraket terugkeert op zee, de eerste trap land op “Of Course I Still Love you”.
Na het uiteenvallen van de U.S.S.R in 1991 kwam de hoofdlanceerbasis Baikonur Cosmodrome in handen van de Kazachstan. De Russen konden wel gebruik blijven maken van de lanceerbasis. In 2011 begon de bouw van de nieuw lanceerbasis in Vostochny en na vijf jaar bouwen vond de eerste lancering op 28 april plaats.
De locatie van Vostochny, wat in Russisch “oosten” betekend ligt dan ook in het oosten van het land gelegen bij een oude lanceerbasis genaamd Svobodny.
De eerste lancering vanaf deze basis liep een kleine vertraging op doordat op 27 april de lanceerprocedure werd afgebroken. Vierentwintig uur later werd de Soyuz-2.1a/Volga zonder problemen gelanceerd.
China lanceerde op 25 juni een nieuw type raket, de Long March 7 wat een medium type raket is en het gat tussen de heavy-lift Long Mach 5 en de small-mid cargo Long March 6 opvult. Dit type past in de nieuwe lijn van Chinese rakketen waarbij wordt overgeschakeld van giftige drijfgassen naar een combinatie van kerosiene en vloeibare zuurstof voor de voorstuwing.
Het was ook de eerste lancering van Wenchang Satellite Launch Center wat nu de zuidelijkste basis van de vier lanceerbasissen is geworden. De lanceerbasis ligt 19 graden noordelijk van de evenaar en dat is nodig om meer lading te kunnen lanceren in de toekomst voor de bemande ruimtevluchten, het Chinese ruimtestation en de verkenning van deep space.
Foto v.l.n.r.: Anatoli Ivanishin, Kathleen Rubins en Takyua Onishi
De eerste lancering van de vernieuwde bemande Soyuz-MS 01 raket werd gelanceerd vanaf Baikonur Cosmodrome op 7 juli. De aan boord zijnde drie kosmonauten koppelden twee dagen later aan de Rassvett module van het International Space Station.
De drie kosmonauten van ISS-Expeditie 48 verlieten op 30 oktober het ISS en landden enkele uren later veilig op de Steppe van Kazachstan.
Het nieuwe ruimtevaartuig Soyuz MS is een upgrade van de Soyuz TMA waarvan het radiosysteem is vervangen door een geïntegreerd commando en telemetriesysteem met een extra telemetriekanaal. Hierdoor is een verbeterde radiodekking mogelijk met de relais satellieten Luch-5.
Tevens is het systeem voor rendez-vous en koppelen met het ISS verbeterd, ook het analoge tv-systeem is vervangen door een digitaal systeem.
Alle apparatuur heeft goed gefunctioneerd tijdens de vlucht en veel van de nieuwe technische oplossingen in het ontwerp worden gebruikt voor de nieuwe generatie CTS (Crew Transportation Spacecraft) wat momenteel ontwikkeld wordt door RSC Energia.
De lancering van de Falcon 9 FT raket met de vracht missie CRS-9 naar het ISS verliep op 18 juli zonder problemen. De vrachtmodule Dragon werd op 20 juli gekoppeld aan de ISS module Harmony.
Aan boord van de vrachtmodule was de koppelings-module IDA-2 (International Docking Adapter) voor het International Space Station en is de vervanger van de IDA-1 die verloren ging bij de lancering. De IDA-2 werd tijdens een ruimtewandeling op 19 augustus bevestigd aan de PMA-2 van de Harmony module.
NASA lanceerde op 8 september de OSIRIS-REx oftewel Origins, Spectral Intepretation, Resource Identification, Security, Regolith Explorer wat een langdurige missie is van onderzoek naar een astroïde met als hoogtepunt een sample return mission.
Het ruimtevaartuig kwam in een baan om astroïde 101955 Bennu op 31 december 2018 na een ruimtereis van ongeveer twee jaar. Als eerste werd het oppervlak in kaart gebracht waarna een geschikte locatie werd gezocht en gevonden om zo een monster te kunnen nemen van deze astroïde en terug te brengen naar de aarde voor verder onderzoek.
De TAG (Tag-And-Go) monsterverzamelingsmissie werd op 20 oktober 2020 met succes uitgevoerd, waarbij om 21:53 UTC het Touch-And-Go Sample Acuisition Mechanism (TAGSAM) contact maakte met Bennu en waarschijnlijk 60 gram materiaal van de astroïde opzoog.
Dat deze astroïde is uitverkoren voor onderzoek is dat deze bestaat uit koolstof houdende materialen, wat een element is in organische moleculen die nodig zijn geweest voor het leven en bij de vorming van de planeet Aarde.
China lanceerde op 15 september haar tweede ruimtelaboratorium, de Tiangong-2 vanaf Jiuquan Satellite Launch Center. Het laboratorium was niet bedoeld als permanent ruimtestation maar deed dienst als onderzoekslaboratorium voor het te bouwen Chinese ruimtestation wat in de planning staat om in 2023 te worden gelanceerd.
Een maand nadat het ruimtelaboratorium in een baan om de aarde was gebracht koppelde Shenzhou-11 aan die op 16 oktober werd gelanceerd vanaf Jiuquan Satellite Launch Center, met aan boord twee taikonauten Jing Haipeng en Chen Dong die net als het laboratorium zijn gelanceerd met een Long March 2F raket.
Na ruim drie jaar was China weer als bemande natie in de ruimte en de dertig dagen die de taikonauten doorbrachten in de Tiangong-2 werden benut voor wetenschappelijk onderzoek. Op 17 november kwam de Shenzhou-11 los van het ruimtelaboratorium om even later veilig te landden in Binnen Mongolië wat een autonome regio is in het noorden van China.
Het ruimtestation werd op 19 juli 2019 gecontroleerd richting de aarde gestuurd en stortte neer in de Stille Oceaan.
De bemanning maakte onderdeel uit van Tiangong 2-Expeditie 1.
Foto v.l.nr.: Jing Haipeng en Chen Dong.
Op 17 oktober 23:45 UTC werd de eerste Antares 230 gelanceerd vanaf Mid-Atlantic Regional Spaceport.
De tweetrapsraket is ontwikkeld om het Cygnus vracht-ruimtevaartuig te lanceren naar het International Space Station als onderdeel van het NASA COTS (Commercial Orbital Transportation Services) en CRS (Commercial Resupply Services) programma.
Aan boord van de raket was de Cygnus CRS 5 met vracht voor het International Space Station.
Op 19 oktober 08:05 UTC werden er drie kosmonauten gelanceerd met de Soyuz-MS 02 vanaf Baikonur Cosmodrome. Na tweedagen koppelde het ruimtevaartuig aan de koppelingsmodule Poisk van het International Space Station.
Na een verblijf ongeveer een half jaar verlieten de kosmonauten van ISS-Expeditie 49 het ISS op 10 april 2017. Tijdens de laatste fase van de landing viel er op een hoogte van ongeveer 8 kilometer gedeeltelijk de druk weg. Dit leverde geen gevaar op voor de bemanning en landden veilig enkele uren later op de Steppe van Kazachstan.
Foto v.l.n.r.: Robert Kimbrough, Sergey Ryzhikov en Andrei Borisenko.
Voor de tweede keer dit jaar lanceerde China een nieuw type raket, dit maal de Long March 5 welke werd gelanceerd op 3 november 12:42 UTC vanaf Wenchang Satellite Launch Center.
Er zijn op dit moment twee Long March 5 type gepland een met een laadvermogen van 25.000 kilo voor de LEO (Low Earth Orbit) baan en het andere type voor de GTO (Geostationary Transfer Orbit) baan met een laadvermogen van 14.000 kilo.
Dit type raket kan vergeleken worden met de Delta IV Heavy van de Amerikanen.
Op 17 november 2016 werd de astronaute Peggy Whitson voor de derde keer gelanceerd naar het International Space Station. Haar eerste lancering vond plaats op 5 juni 2002 met de Space Shuttle Endeavour STS-111. Tijdens deze ISS Expeditie-5 maakt zij één ruimtewandeling (EVA) van bijna vier en een half uur.
De tweede ISS-Expeditie 16 startte op 10 oktober 2007 vanaf lanceerbasis Baikonur Cosmodrome waar ze tijdens de missie vijf keer een EVA maakte en 35 uur en 21 minuten buiten het ISS verbleef.
Haar nummer drie ISS-Expeditie 50 ging de geschiedenisboeken in, want op 31 maart 2017 deed ze voor de achtste keer een stap in de ruimte en bracht zij hiermee drie records op haar naam. Een voor de oudste vrouw (57 jaar) die een EVA uitvoerde, één voor het aantal vrouwelijke ruimtewandelingen (8 EVA’s) en één voor het aantal uren in de ruimte van vrouwen namelijk 53 uur en 22 minuten.
Tijdens ISS-Expeditie 16 in 2007 was ze commandant van het station en heeft het commando van ISS-Expeditie 51 overgenomen waarmee Peggy Whitson de eerste vrouw was die tweemaal commandant was van het International Space Station.
De lancering van ISS-Expeditie 50 was vanaf Baikonur Cosmodrome op 17 november om 20:17 UTC en koppelde de Soyuz-MS 03 twee dagen later aan de ISS module Rassvet. Peggy Whitson bleef aan boord van het ruimtestation ISS terwijl de andere kosmonauten veilig landden op 2 juni 2017 op de Steppe van Kazachstan. Alle drie de kopsmonauten maakte deel uit van de ISS-Expedtie 50.
Foto vl.n.r.: Thomas Pesquet, Oleg Novitskiy en Peggy Whitson.
Vanaf lanceerbasis Uchinoura Space Center werd op 20 december om 11:00 UTC de eerste Epsilon (2) gelanceerd.
Deze Japanse drietrapsraket had een hoogte van 26 meter en een doorsnede van 2,6 meter kon een lading van 1.500 kilogram in een lage omloopbaan brengen.
De Epsilon (2) is een verbeterde versie van de Epsilon, het verschil zit hem in de raketmotoren. Een M-35 raketmotor als tweede trap en een KM-V2c als derde trap.